Molise

San Giovanni in Galdo

San Giovanni in Galdo is de naam van mijn dorp; een klein, langgerekt dorp in Molise , dicht bij de hoofdstad Campobasso. Het ligt op ruim vijfhonderd meter hoogte en er wonen nog ongevee 500 mensen.

Eigenlijk is het niet meer dan een lange één richting hoofdstraat met stegen aan weerszijden en in het midden ervan de antieke borgo.  

Bos en groen

De toevoeging in Galdo verwijst naar het Duitse woord Wald, dat nog stamt uit de tijd dat de Longobarden in dit deel van Italië woonden. Het dorp doet zijn naam eer aan; het ligt echt in het groen en omringd door heuvels. Wanneer je wandelt rond het dorp en zelfs al in het dorp merk je direct de hoogteverschillen. Er is altijd wel een heuveltje of vals plat te bedwingen…..

Volgens de overlevering stond op de plek van het dorp ooit een klooster dat toebehoorde aan de Orde van de Tempeliers. Maar er zijn ook sporen te vinden van de Samnieten, het volk dat al twee eeuwen voor Christus in de huidige regio Molise neerstreek. ( zie hiervoor ook het blog dat ik erover schreef voor Ciao tutti)

Morrutto is ook een naam die vaak gebruikt wordt voor het oude centrum. Het is dialect voor muro rotto, oftewel kapotte muur. Dit verwijst naar de ingestorte stadsmuur van de oude borgo, waarvan je de restanten nog kunt zien. Borgo San Germano heeft drie stadspoorten waarvan er nog twee in gebruik zijn.

Het is een rustig dorp waar iedereen elkaar kent en waar het sociale leven zich bij de twee barretjes en op straat afspeelt. Mijn dagelijkse koffiemomentje bij Angela en broer Pino van bar Marconi is altijd goed voor de laatste nieuwtjes en ik tref er bijna elke ochtend Domenico de burgemeester met een of twee wethouders die hier ook hun caffè nuttigen.

“we gaan heerlijk terug in de tijd….”

Het lijkt alsof de tijd heeft stilgestaan in mijn dorp ; de groenteman komt wekelijks toeterend door de straat net als Vincenzo de visboer en het enige overgebleven winkeltje is de alimentari van Angela bij de bar waar je het hoognodige vindt. Elke woensdag is er markt en zijn er wel drie, soms vier kramen. Uit eten kan in de trattoria van Lucia & Stefano die diep verborgen in de borgo ligt en waar elke dag behalve maandag verse pasta wordt gemaakt. Voor de wekelijkse pizza avond wijken we uit naar buurdorp Toro waar Tomas en zijn familie de lekkerste pizza’s maken. Dat is wel 5 minuutjes in de auto waard. De omgeving rond het dorp is prachtig en wanneer je van wandelen en fietsen houdt zit je hier goed; de onwerkelijke stilte, de natuur, nauwelijks medeweggebruikers en overal de mooiste panorama’s.

Bezienswaardigheden in het dorp zijn de opgraving van de Sannitische tempel op de hoger gelegen Colle Rimontato en je kunt een tour lopen langs de botteghe in de borgo. Ook het gemeentehuis zit in de oude borgo en binnen zie je de resten van de oude kerk die hier stond. Verder is er bovenin bij de raadszaal een mooie permanente tentoonstelling van beeldhouwwerken van Luigi Venturini. Gelukkig zijn we altijd welkom bij de burgemeester voor een rondleiding.

De omgeving rond het dorp is prachtig en in 10 minuutjes rijd je in alle rust en omgeven door groen over een echte heuvelachtige tratturo naar de hoofdstad Campobasso waar je alles vindt wat je maar nodig hebt. Op deze route trof ik al eens een jonge vos en een paar roofvogels.

Hoe ik hier terecht kwam……

San Giovanni is zoals helaas vele dorpen in Zuid Italië een typisch ‘leegloopdorp’. Steeds meer mensen trekken weg en huizen zijn verlaten. Er zijn dus steeds minder San Giovannari, zoals de inwoners heten. Dit bracht de gemeente en een speciaal hiervoor opgerichte stichting Amici del Morrutto in 2019 op het idee een gratis vakantieweek weg te geven. Het haalde de internationale pers en er was aandacht genoeg maar kreeg helaas geen vervolg door de lange Corona jaren. In 2021 belde ik uit nieuwsgierigheid met iemand van de stichting om hier meer over te weten en vooral om te horen hoe dit project verder gaat. Het een leidde tot het ander en na veel telefonisch- en mail contact met de burgemeester en de president van de Stichting nam ik de uitnodiging aan om eens te komen kijken in dit bijzondere dorp. In mei 2022 was ik een paar dagen te gast en werden er plannen gesmeed. Ik heb natuurlijk ervaring in het lokaal/ervaringstoerisme dus we denken elkaar te kunnen versterken.

De volgende stap was om er drie maanden te komen wonen; de mogelijkheden te verkennen voor lokaal toerisme, alles in kaart te brengen, de omgeving te verkennen en mezelf onder te dompelen in het dorpsleven. Nou….. dat is meer dan gelukt en ik wilde niet meer weg. Dankzij de lieve inwoners van het dorp die ik inmiddels bijna allemaal ken is het mijn nieuwe thuis geworden. Het simpele leven, iedereen kijkt naar elkaar om, deelt oogst uit eigen tuin, altijd tijd voor een praatje . Mijn voornaamste conclusie was dat ik er zelf wil wonen dus neem ik de uitdaging aan en ga terug; het huis is er maar er is veel werk aan de winkel om alles in kaart te brengen en organiseren dat we er geïnteresseerden kunnen ontvangen. Ook in 2023 zal ik er een groot deel van het jaar wonen. We gaan meehelpen bewijzen dat Molise wel degelijk bestaat en dat juist in een authentiek dorp als dit Italië liefhebbers iets moois kunnen meemaken met veel contact met de locals.

Mijn ervaringen kun je o.a. lezen in de blogs die ik voor Ciao tutti schrijf. Uiteraard vind je ook op deze site het laatste nieuws. Geniet hieronder van een serie foto’s in en rond mijn dorp.